Nửa thế kỉ trước, ông John F. Kennedy nhận xét rằng, “con người nắm trong bàn tay chết chóc của mình cả sức mạnh có thể xóa bỏ mọi biểu hiện của đói nghèo cũng như mọi trình bày của cuộc sống của con người.” Bữa nay, câu nói của ông càng có ý nghĩa đặc biệt.
Đúng là thế hệ của chúng ta có thể xóa sổ tai họa của đói nghèo quẫn trí. Nhưng, bằng cách tàn phá môi trường, chúng ta cũng có thể phá hủy cả hệ thống đang duy trì đời sống của trái đất.
Vì nhu cầu, chúng ta đã bước vào kỉ nguyên phát triển vững bền. Vì vậy, tôi hết sức sung sướng khai trương khóa học đạihọc trực tuyến, miễn phí với tên gọi là The Age of Sustainable Development (Kỉ nguyên phát triển vững bền) vào tháng Giêng năm 2014. (Những người muốn tham gia khóa học có thể đăng ký tại đây: register here) Tôi hy vọng rằng mọi người trên khắp thế giới sẽ tham gia khóa học - và sau đó tham gia cuộc lùng kéo dài cả đời nhằm đạt được sự phát triển bền vững.
Phát triển bền vững vừa là biện pháp tìm hiểu thế giới, vừa là biện pháp nhằm bảo vệ nó. Như là biện pháp tìm hiểu thế giới, các sinh viên khóa học phát triển bền vững sẽ nghiên cứu những mối tương tác của nền kinh tế, môi trường, chính trị, và văn hóa và ảnh hưởng của chúng đối với sự thịnh vượng, hòa nhập tầng lớp và sự vững bền môi trường. Các sinh viên khóa học phát triển bền vững do đó phải học nhiều môn, trong đó có phát triển kinh tế, giáo dục, y tế, biến đổi khí hậu, hệ thống năng lượng, đa dạng sinh học, thành phố hóa, và những môn khác nữa.
Như là biện pháp nhằm bảo vệ thế giới, phát triển vững bền khuyến khích phương pháp tiếp cận chủ toàn với đời sống con người, tức thị cách tiếp cận bao gồm phát triển kinh tế, các mối liên kết xã hội mạnh mẽ và sự vững bền của môi trường. Thách thức đang trở thành cấp bách hơn bởi nền kinh tế thế giới to lớn và đang phát triển mau chóng gây ra những vụ phá hủy môi trường trên diện rộng, và công nghệ mới đòi hỏi những kỹ năng mới. Thanh niên không được đào tạo và không có kỹ năng phù hợp sẽ có ít khả năng tìm được dịp làm việc và thu nhập thích hợp.
Tôi dự đoán rằng phát triển bền vững sẽ trở nên nguyên tắc tổ chức nền chính trị, nền kinh tế, và thậm chí cả đạo đức của chúng ta trong những năm tới. Trên thực tại, các chính phủ trên thế giới đã đồng ý đặt nó vào trọng điểm của chương trình nghị sự về phát triển thế giới sau năm 2015. Chẳng bao lâu nữa họ sẽ phê chuẩn những Mục tiêu phát triển vững bền (Sustainable Development Goals (SDGs)), nghĩa là những đích sẽ giúp đưa thế giới vào quỹ đạo an toàn hơn và công bằng hơn trong thế kỉ XXI. Cũng như các đích Phát triển Thiên niên kỷ (Millennium Development Goals), được duyệt vào năm 2000, đã chứng minh hiệu quả cao trong cuộc chiến chống nghèo đói và bệnh tật, các Mục tiêu phát triển vững bền (sẽ nối các đích MDG sau hai năm nữa) hẹn sẽ giải quyết những thách thức mang tính toàn cầu mà chúng ta sẽ phải đối mặt trong những lĩnh vực như năng lượng, thực phẩm,nước, khí hậu, và việc làm.
Tôi cũng tin rằng giảng dạy trực tuyến, miễn phí về phát triển vững bền có thể giúp xúc tiến những giải pháp mang tính toàn cầu. Các khóahọc trực tuyếntoàn cầu là một phần của cuộc cách mạng thông báo đang diễn ra trên toàn thế giới - một cuộc cách mạng đang định hình lại một cách cơ bản nền giáo dục đại học, quan trọng nhất là tạo ra những con đường mới để cho nhiều người trên toàn thế giới tiếp cận được với nền giáo dục đại học.
Tôi biết điều đó từ kinh nghiệm của cá nhân mình. Trông hầu hết thời kì tôi làm giáokỹ năng mềmsư, công nghệ giáo dục cơ bản không thay đổi nhiều. Tôi đứng trước một lớp học và giảng bài trong 57 phút. Có, bảng đen đã nhường chỗ cho máy chiếu, và sau đó nhường chỗ cho PowerPoint, nhưng trong những lĩnh vực khác, "công nghệ" căn bản trong lớp học không thay đổi nhiều.
Tuy nhiên, với các công nghệ thông báo mới, giáo dục đại học (và hẳn nhiên cả giáo dục ở các cấp học khác nữa) đang thay đổi một cách đột ngột. Các khóa học có thể kết hợp nhiều thông báo - dữ liệu, video, và thậm chí có thể chuyện trò trực tiếp với các chuyên gia nằm cách đó nửa vòng địa cầu. Ngày một có nhiều người trên thế giới có thể truy cập miễn phí tài liệu học tập chất lượng cao mà trước đây chỉ dành cho một số ít người may mắn. Hiện nay, điều này càng đặc biệt quan trọng, vì chưng những thách thức của phát triển bền vững đòi hỏi những người công dân có tri thức và được giáo dục phải có mặt ở khắp mọi nơi.
Theo số liệu gần đây, các khóa học đạihọc trực tuyếnđã đến được với sinh viên ở hơn 190 nhà nước, giúp họ theo dõi bài giảng, làm bài soát, và giao lưu với các các sinh viên đồng môn và cả các giáo sư. Dạyhọc trực tuyếncũng đang làm thay đổi những trải nghiệm tại lớp học nữa. Bây chừ, thay vì nghe giảng trong 57 phút, sinh viên của tôi tại Đại học Columbia (Columbia University) có thể xem trước các bài giảng trực tuyến, làm cho những buổi bàn luận trong lớp học phong phú hơn và có chiều sâu hơn.
Trong những năm tới, tôi tin rằng quờ quạng chúng ta sẽ phải trở nên nhà lãnh đạo về phát triển bền vững trong ngôi nhà của chúng ta, trong cộng đồng và nhà nước của chúng ta. Chẳng bao lâu nữa, hàng triệu thanh niên phải giúp giúp giải quyết những vấn đề về biến đổi khí hậu, nước, năng lượng, giao thông tải và giáo dục. Hàng ngàn thị thành và 200 nhà nước trên toàn thế giới sẽ phải giao hội vớ các bên liên can - chính phủ, cộng đồng, các chuyên gia, doanh nghiệp và các tổ chức phi chính phủ - để buộc họ thực hiện vai trò của họ, và giáo dục mở, trực tuyến mở sẽ là thành phần cốt yếu trong việc phổ quát các thông tin mà họ cần.
Vì những lý do đó, tôi còn vui khi thấy rằng khóa của tôi sẽ là một phần của chương trình giáo dục tổng quát hơn của Mạng lưới giải pháp phát triển vững bền (Sustainable Development Solutions Network - SDSN), một sáng kiến được Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon bảo trợ mà tôi được vinh hạnh làm giám đốc. Mạng lưới SDSN huy động các chuyên gia trong lĩnh vực hoa học và kỹ thuật từ các học viện, từng lớp dân sự và khu vực tư nhân nhằm giúp giải quyết vấn đề phát triển bền vững ở quy mô khu vực, nhà nước và toàn cầu.
Một trong những đích cốt tử của màng lưới SDSN là tiếp cận với sinh viên trên toàn thế giới bằng cách phát triển và phổ thông trực tuyến những tài liệu học tập về phát triển bền vững. Hơn một chục trường đại học đã cam kết đưa chương trình The Age of Sustainable Development - đã được cải biến cho hợp với cảnh ngộ và vấn đề khu vực - vào các lớp học của họ.
Màng lưới SDSN sẽ khuyến khích các trường đại học trên thế giới tham gia vào kỉ nguyên giảng dạy trực tuyến trên toàn cầu. Đích là trang bị cho thanh niên ngày nay để họ có thể dùng một cách sáng láng sức mạnh mà chẳng bao lâu nữa sẽ nằm trong tay họ nhằm giúp giải quyết những thách thức khôn xiết to lớn của thế giới.
Jeffrey D. Sachs, là giáo sư về phát triển bền vững, giáo sư về chính sách và quản ngại y tế, giám đốc Viện địa cầu (Earth Institute) ở Đại học Columbia (Columbia University), ông song song là cố vấn đặc biệt của Tổng thư kí liên hợp quốc và đích thiên nhiên kỉ.
Phạm Nguyên Trườngdịch
0 nhận xét